Aflevering Op Enka Ede

Ondernemer Jacques Hartogs stichtte in 1911 in Arnhem de Nederlandsche Kunstzijdefabriek, de Enka. De zaken liepen daar zo goed dat hij al snel een uitbreidingslocatie zocht. Die vond hij vlakbij station Ede, op de Schraaljammerheide. Daar opende in 1922 de Enkavestiging die uitgroeide tot de grootste kunstzijdeproducent van Europa. In de hoogtijddagen werkten er 5200 mensen. In de loop van de Twintigste Eeuw groeide concurrentie en liep de vraag naar kunstzijde terug. In 2002, er werkten op dat moment nog ongeveer 1000 mensen, sloot de fabriek voorgoed de poorten. Al gauw gingen er stemmen op om op het enorme terrein een woonwijk te bouwen. In de Westhal, een productiehal waar nu een Fiettswalhalla is gevestigd, ontmoeten we ontwikkelingsmanager Han Wartna, die zich bezighoudt met herbestemming en renovatie van Rijksmonumenten. Hij kent het Enkaterrein sinds 2008, toen het er in desolate staat bij lag. Het sprak hem meteen onmiddellijk aan. Al gauw ontwikkelden Wartna en zijn team plannen voor herbestemming van de nog overeind staande gebouwen en voor de inrichting van het terrein. Anno 2022 wonen er in de ruim opgezette, groene en bijna energieneutrale wijk Op Enka zo'n 3500 mensen, te midden, of zelfs in de Rijksmonumenten. En de Westhal is met zijn gigantische dak vol met zonnepanelen de grootste energieopwekker onder de Nederlandse Rijksmonumenten.