Aflevering #12 - Arna Mackic

Kan architectuur een oplossing bieden voor sociale problemen? Architect Arna Mackic vertelt in aflevering #12 van Kan niet bestaat over haar niet-uitgevoerde voorstel voor een springplek en een duikschool in de stad Mostar. Gebruikmakend van een gedeelde traditie om in de rivier te duiken en een symboliek die zover teruggaan dat ze van iedereen is, hoopt Mackic dat mensen zich weer gezamenlijk zullen identificeren als ‘Mostarianen’, ongeacht hun religieuze achtergrond. Mostar is een stad in het huidige Bosnië en Herzegovina en is eeuwenlang een cultureel kruispunt geweest tussen Oost en West. In 1993 haalde Mostar het wereldnieuws toen de Stari Most, een 16e-eeuws Ottomaans architectonisch meesterwerk, tijdens de Kroatisch-Bosnische Oorlog werd verwoest. De brug stond voor haar inwoners symbool voor de stad, los van hun culturele of religieuze achtergrond. De verwoeste verbindingsbrug tussen het meer katholieke en het meer islamitische deel van de stad zorgde ervoor dat Mostar steeds meer segregeerde en er parallelle werelden ontstonden aan beide zijden van de rivier. Inmiddels is de brug herbouwd en door UNESCO tot werelderfgoed verklaard. Toch is de verbinding tussen de inwoners van de stad daarmee niet hersteld. In aflevering #12 van Kan niet bestaat niet gaat Arna Mackic in gesprek met Maurits de Bruijn over haar niet uitgevoerde architectonische interventie JUMP. Gebaseerd op de gedeelde traditie om van de Stari Most te duiken, maakte Mackic een ontwerp voor een publieke plek waar alle inwoners van Mostar vanaf verschillende hoogtes de rivier in zouden kunnen duiken. Mackic hoopte zo op een ongedwongen manier ontmoeting te faciliteren en de stad weer samen te brengen rondom hun brug. De springplek is er nooit daadwerkelijk gekomen. Het voorstel resulteerde in een veelgeprezen boek en lezingen wereldwijd, maar ook voor kritiek vanuit de lokale context. Mackic vertelt ook over het project Public Centre for Architectural Disaster & Collective Healing, haar inzending voor de Prix de Rome (met Studio L A). Ze reflecteert op het belang van dit soort prijzen voor opkomend talent, maar ook op de problematiek van zo’n op competitie gericht systeem. Beide plannen zijn nooit daadwerkelijk uitgevoerd, en Mackic won de prijs niet, maar voor haar ligt succes meer in de mogelijkheid om te werken aan projecten waarvoor ze zelf urgentie voelt, en het feit dat haar voorstellen anderen aan het denken zetten. Over de kunstenaar Arna Mackic is werkzaam als architect en is medeoprichter van studio L A. Mackics projecten vormen vaak een reactie op een mechanisme van insluiting en uitsluiting. Collectieve identiteit en migratie spelen een belangrijke rol in haar werk. Ze ziet architectuur als een verbindende factor die de wonden van het verleden kan helen, zonder de littekens weg te poetsen. Over de podcast Hoe beschrijf je zoiets fysieks als een kunstwerk als het nooit daadwerkelijk heeft bestaan? Podcastserie Kan niet bestaat niet gaat over een specifiek aspect van de kunstenaarspraktijk: niet gemaakte-kunst. Misschien is het kunstwerk gestrand vanwege een gebrek aan geld of tijd, wellicht zaten de zwaartekracht of andere natuurwetten dwars, of bleek een ander al met dat ene geniale idee te zijn weggelopen. Credits Presentatie: Maurits de Bruijn Sounddesign: Marie De Broeck Muziek en montage: Marie De Broeck Vormgeving: Noémi Biró Productie: de Brakke Grond en Mister Motley Kan niet bestaat niet komt tot stand met steun van het Mondriaan Fonds.