Aflevering #8 - Gerrit Peters - Duiven

In deze aflevering van Kind op de vlucht deelt Gerrit Peters (1934) uit Duiven zijn herinneringen aan de oorlogsjaren en evacuatie. Als jongste groeide hij op in een warm en groot gezin van tien personen aan de rand van het dorp. Gerrit was zes toen de oorlog begon. Hij zag met eigen ogen hoe de eerste Duitse soldaten het dorp binnenmarcheerden, zwaarbewapend en gecamoufleerd. “Ik vond het doodeng,” vertelt hij. Niet veel later stonden ze met geweren voor zijn ouderlijk huis omdat ze dachten dat Nederlandse soldaten zich bij hen verstopt hadden.  Het gezin werd uiteindelijk meerdere keren geëvacueerd. Eerst verbleven ze bij familie in Babberich, later op een boerderij in Borculo. Ondanks de kou, de drukte en de onzekerheid herinnert Gerrit zich ook de vriendelijkheid van de mensen daar. Hij sliep met zijn broer onder een kar vol stro. “We waren kinderen, we vonden het eigenlijk nog wel een beetje avontuurlijk.” De bevrijding maakte diepe indruk: Canadese tanks op het erf, chocolade van de soldaten en tranen bij de boerin. Maar bij terugkomst in Duiven bleek hun huis beschadigd. De ruiten lagen eruit, het schuurtje was omvergereden en binnen was veel verdwenen. “Het is allemaal weg,” zei zijn moeder. Toch was het niet alleen opluchting en herstel. Gerrit herinnert zich ook de duistere kant van die periode: hoe een verkoold lichaam van een fanatieke Duitse soldaat op een kleine tank – een Bren carrier – door het dorp werd gereden, als teken van wraak. En hoe vrouwen die met Duitse soldaten hadden geheuld, publiekelijk werden kaalgeschoren. Gerrit vertelt hoe kinderen na de bevrijding speelden met achtergebleven granaten. Zijn neefje Wim kwam daarbij om het leven. “Ze hebben hem gewoon aan stukken bij elkaar moeten rapen,” vertelt Gerrit. Die herinnering en de woorden van zijn oom die het slechte nieuws kwam brengen, is hij nooit vergeten. Nu, ruim negentig jaar oud, weet Gerrit het nog allemaal precies. Zijn verhaal is een levendige, soms rauwe en ontroerende getuigenis van wat het betekent om als kind op te groeien in oorlogstijd.