Aflevering 13 Cent

Vorige week kwam ik vakbondsleider Thomas Bruning tegen in de BNR-studio en hij duwde mij zijn witboek Journalistiek heeft een Prijs in handen. Best een huiveringwekkend pamflet. Journalistiek is in rap tempo van een eerbaar en redelijk betaald beroep aan het verworden tot een hobby. Echte journalisten worden persvoorlichter of contentmarketeer en wat overblijft zijn de webshopachtige typetjes die tussen het bakfietskeuvelen door een stukje tikken naast een kopje verse muntthee. U denkt dat ik overdrijf? Nee helaas, in deze industrie, die voor een groot deel op freelancers drijft, kan veertig procent van de journalisten niet rondkomen. Ze zijn afhankelijk van het inkomen van hun levensgezel! Nu ben ik van de doctrine: als er geen vraag naar is gaat het dood, zo werkt de markt. Maar zo eenvoudig is het niet in de journalistiek, nog los van het maatschappelijk belang van deze bedrijfstak. Er spelen zaken mee waar geen journalist invloed op heeft, maar die de politiek had kunnen (en moeten) voorkomen. De EU nam vorige week een richtlijn aan die het lidstaten mogelijk maakt om buitenlandse videoplatformen zoals Netflix een bijdrage te laten betalen voor Europese videoproducties. Nederland protesteerde tegen deze protectionistische maatregel. Begrijpelijk vanuit liberaal oogpunt. Maar toch lijkt het me zeer verdedigbaar om ook Facebook en Google vanuit de EU aan te pakken. Hun innovatiekracht en macht zijn zo scheef dat het zonder overheidsingrijpen niet meer goed komt. Voordat zij als sprinkhanen onze advertentiemarkt kaalvraten ging een groot deel van het adverteerdersgeld naar nieuwsbedrijven met een redactie. De politiek heeft ook toegestaan dat vrijwel alle Nederlandse kranten in handen zijn van maar twee Belgische bedrijven, de Telegraaf volgt vrijwel zeker op korte termijn. Zij gebruiken hun marktmacht om freelancers uit te knijpen. De Persgroep (omzet 1,4 miljard, winst 225 miljoen) betaalt 13 schamele centen per woord. Daar kan geen journalist van leven. Ook de Publieke Omroep gaat slecht met freelancers om, met als argument onzekere budgetten vanuit Den Haag. Zo onzeker dat DJs en omroepdirecteuren wel goed betaalde vaste banen hebben. Ik word er bijna links van. See omnystudio.com/listener for privacy information.