Aflevering Ruben Boon

Kan er gesteld worden dat Ruben Boon de PR-manager is van Pater Damiaan? In Public Relations kan Ruben zich vinden maar in dat managergehalte minder. Hij mag vandaag het verhaal van Pater Damiaan uitdragen naar alle mogelijke doelgroepen. Hij doet dit op het Damiaanproject van de Paters der Heilige Harten. Op dit moment wordt er gewerkt aan de 2e fase van de vernieuwing van het museum in Tremelo. Met de restauratie en de permanente inrichting van het geboortehuis. Het verhaal rond Damiaans jeugd, de keuze voor zijn religieuze leven en zijn vertrek als missionaris en leven op Hawaï.  Damiaan op school was een gezamenlijk project met Thomas en Damiaan Vandaag. Ik was blij dat ik het inhoudelijk luik kon invullen en dan kon ik rekenen op Thomas die dat in de best mogelijke educatieve vormen hebben gegoten.   Nu Damiaan goed onderbouwd is binnengebracht in het godsdienstonderwijs zou Ruben, zelf historicus van opleiding, Damiaan willen voet aan wal doen krijgen in het geschiedenisonderwijs.  Een passie voor Damiaan  Ruben: Mijn meter en mijn ouders vonden dat ik moest kennismaken met Pater Damiaan. Het begon eerst met kleurplaten van de Damiaanactie en mondde uit in bezoeken van het graf van Damiaan, de crypte en de film uit 1998. Ik was door die film echt aangegrepen en heb daardoor wel een aantal nachten slaap gemist. Later ben ik dan geschiedenis gaan studeren. Toen ik in mijn laatste jaar geschiedenis zat was er een vacature projectleider bij Damiaan Vandaag. Mijn ouders vonden dat ik eens moest oefenen om te solliciteren. Dat werd -onverwachts- een succesverhaal. En nu, 12 jaar later ben ik er nog steeds.  Molokaï en Pater Damiaan Wat vooral bewaard is gebleven op Molokaï is de kerk van Pater Damiaan. Maar van groter belang is de onaantastbare verbondenheid. Als bijvoorbeeld familieleden met het verhaal van het lepraverleden hebben meegekregen uit Hawaï naar hier komen dan voel je die connectie. Dat is het mooiste aan mijn beroep: die verbondenheid met mensen voelen in naam van Damiaan.  “Je hoeft niet naar Molokaï te gaan om de spirit van verbondenheid te voelen.”  De titel van het boek “in verbondenheid” is gelinkt aan de verbondenheid die Damiaan teweeg bracht en brengt.   Over de hele wereld kent men Pater Damiaan. Zo werd bijvoorbeeld een straat in New York naar hem vernoemd. Om hem op de wereld te vinden is het goed om in zijn voetsporen te treden. Zo leg je van Tremelo een weg af tot in MolokaÏ. Na zijn dood stop het niet. De weg die hij van dan af aflegt is interessant. Mensen gaan in zijn voetsporen. Damiaan is wereldwijd terug te vinden in talrijke initiatieven maar ook in mensen die begeesterd in zijn voetsporen stappen.  De relevantie van een nieuw boek over Damiaan  Het idee is gegroeid en gerijpt van het moment met de vernieuwing van het Damiaanmuseum. Er waren al goede contacten met onze vrienden en partners op Hawaï. Als vandaag een verhaal wordt verteld over Damiaan moet er gelet worden op de rol van de Hawaïanen en het gebruik van de taal. Zo is bijvoorbeeld het woord melaats is vandaag nog meer stigmatiserend als in de tijd van Damiaan. Leg de nadruk op het mens zijn van de mens.  Om de filosofie van Damiaan mee te geven in het museum zijn deze twee elementen noodzakelijk om te vermelden. Damiaan probeerde namelijk ook te werken aan stigmatisering en uitsluiting.  Dat is een breuk met het verleden. Damiaan was vroeger altijd de hoofdrolspeler. Er was nood aan een contextualisering van Damiaan in de tijd. Vertrekkende van de mens Damiaan. Die ook erg tegendraads kon zijn.  De tegendraadsheid van Damiaan die in het boek wordt beschreven voelt aan als een goede eigenschap. Het is een radicale evangelische bewogenheid. Damiaan had een verkorte theologische opleiding met als gevolg dat hij niet verstrikt is geraakt in de theologische categorieën van zijn tijd. Hij wil zich vooral richten op de bijbel. Doorheen zijn leven is er een groei bij Damiaan op dat vlak. Er is bij Damiaan een onlosmakende verbondenheid tussen woorden en daden.  Het boek draagt als ondertitel: “Meerstemmigheid”. Dit zit in de multiperspectiviteit. Aan de ene kant is er de kritische tegenstem maar aan de andere kant is er de vaak vergeten en lang ontoegankelijk gebleven Hawaïaanse stemmen.  Wat met kolonisatie en superioriteitsdenken? Dit moet recht in de ogen gekeken worden. In die tijden zat het superioriteitsdenken in. Daar is ook die groei van cruciaal belang. Dit denken zwakt bij Damiaan af. Maar door de contacten die Damiaan aangaat en niet te beroerd is om zijn handen vuil te maken wordt er een band gecreëerd. Op die manier laat hij zien dat hij menselijk is. Zijn paternalisme wordt anders ingevuld.